Stobi was de door Macedonië veroverde oude stad van Paeonia en is het Paeonians woord voor “post, pijler”. Later werd dit de hoofdstad van de Romeinse provincie Macedonië Salutaris (nu in de buurt van Gradsko). Stobi ligt aan de doorgaande weg die leidt van de Donau tot de Egeïsche Zee en wordt beschouwd als de meest beroemde archeologische plek van Macedonië. Stobi was door zijn ligging van strategisch belang als centrum voor de handel. De stad werd voor het eerst genoemd in 197 voor Christus door Livius. In 148 voor Christus werden de vier gebieden van Macedonië samen in een verenigde Romeinse provincie ondergebracht. In de regeerperiode van Augustus groeide de stad in grootte en bevolking.
Tussen 1924 en 1936 hebben Servische archeologen van het Museum van Belgrado onderzoek gedaan waarbij ze openbare en particuliere gebouwen hebben gevonden. Kort daarna is het theater ontdekt waarbij ze op religieuze voorwerpen uit de derde eeuw stuitte. Het onderzoek naar de stad werd officieel beëindigd in 1940.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn Hellenistische graven onder het paleis van Peristerius gevonden. In 1970 zijn tussen de Noord- en Midden-Basiliek en het westelijke necropolis 55 graven ontdekt. In het zuidelijke deel van de Noord-basiliek werden in 1955, 23 Slavische graven die dateren uit de 9e tot 12e eeuw ontdekt.
Tijdens de opgravingen zijn er veel bronzen beelden uit de archaïsche en klassieke periode en keramische voorwerpen uit het neolithicum gevonden.
Joegoslavische en Amerikaanse archeologen hebben tussen 1970 en 1980 belangrijkste vondsten gedaan. In deze periode werden er meer gebouwen ontdekt. In deze periode vond men in het westelijke necropolis, het Casa Romana. In het aqua netwerk van Stobi zijn veel mozaïeken gevonden. Van 1981 tot 1988 werd de bisschoppelijke basiliek opgegraven. Dit onderzoek bevestigde de voorspellingen met betrekking tot de religie, cultuur en het dagelijks leven van de bevolking.
Tempel van Isis op Stobi.
De tempel van Isis (Grand Palace) in de buurt van de oostelijke muur van de stad werd gebouwd tijdens de Romeinse periode en bevat prachtige fresco’s. In de tempel van Nemesis bij het theater zijn religieuze voorwerpen gevonden. Van de 4e tot 5e eeuw werden verschillende grote kerken gebouwd die bekend stonden om hun inrichting van mozaïeken en fresco’s. De decoratieve mozaïeken zijn ook te vinden in privé-luxe gebouwen uit de late Oudheid, zoals de villa’s van Theodosius, Policharmosius en Peristerius. Nieuw archeologisch onderzoek hebben aangetoond dat alle christelijke basilieken in de stad over oude gebouwen heen werden gebouwd.
De voor de stad zo belangrijke Fontein, omdat hier de bewoners samen kwamen om met elkaar te praten, is gelegen op een klein plein gemarkeerd door de straten Via Axia en Via Principalis Inferior.
De Magnae Thermae of Big Bath, in 1931 ontdekt, bestond uit twee kamers: een grote kamer met een standbeeld en een zwembad gemaakt van stenen blokken. Het gereconstrueerde bad was in gebruik tot in de late 6e eeuw.
Via Principalis Inferior was een belangrijke straat van de stad te lopen van de centrale basiliek naar de belangrijkste stad fontein, dan naar huis van Partenius, het ‘Paleis van Theodosius’ en het huis van de Psalmen.
Het Huis van Peristerius was een groot wooncomplex voor meerdere gezinnen en had ook kamers en winkels. De familie Peristerius was eigenaar van dit deel van het complex. Het centrale deel van dit complex is een plein, met fonteinen aan de westelijke kant. In het oostelijk deel is een uitstekend bewaard gebleven vloer met mozaïeken en in het midden een fontein gemaakt van marmer. Het complex en de mozaïeken dateren uit de late 4e of begin van de 5e eeuw. De Via Theodosia straat loopt parallel aan de Via Axia en het is gelegen tussen het huis van Peristerius en het ‘paleis van Theodosius’. Het paleis van Theodosius, het verblijf van keizer Theodosius, heeft een vloer die bedekt was met marmeren blokken.
Het Huis van Partenius is gelegen nabij het zuidelijke deel van het Paleis van Theodosius en is verbonden door een muur waardoor het een L-vormig gebouw wordt.
Valavica is een complex van de aaneengesloten winkels en woningen, gebouwd op oudere objecten.
kaart is aan het laden - een ogenblik geduld aub...